माओवादी र मधेसी मोर्चा सरकारद्वारा लोकतन्त्र दिवसको बिदा कटौती

काठमाडौं, १४ चैत- सरकारले शान्तिपूर्ण जनआन्दोलन-२०६२÷६३ को उपलब्धिस्वरुप मुलुकमा लोकतन्त्र बहाली भएको ऐतिहासिक दिन वैसाख ११ मा वर्षेनि िदंइदै आएको सार्वजनिक बिदा आगामी वर्ष कटौती गरेको छ ।
माओवादी नेता बाबुराम भट्टराई नेतृत्वको मन्त्रिपरिषदको निर्णयअनुसार गृह मन्त्रालयले जारी गरेको राजपत्रमा आगामी वर्षको सार्वजनिक बिदाको सूचीबाट ुलोकतन्त्र दिवसु लाई हटाएको छ । राजपत्रमा आगामी वर्ष लोकतन्त्र दिवसका दिन सार्वजनिक बिदा दिइने छैन ।
कांग्रेस एमालेसहितका सात दलको अगुवाइमा भएको शान्तिपूर्ण जनआन्दोलन-२०६२/६३ प्रति सत्तारुढ माओवादी र संयुक्त मधेसी मोर्चा दुवै घटकको खासै अपनत्व नभएकाले उनीहरु सम्मिलित सरकारले लोकतन्त्र दिवस नमनाउने र उक्त दिन बिदासमेत नदिने निर्णय गरेको जानकारी उच्च सरकारी स्रोतले दिएको छ । जनआन्दोलनको उपलब्धिस्वरुप तत्कालीन राजा ज्ञानेन्द्रले जनताका सामु घुडा टेकेर २०६३ वैसाख ११ का दिन लोकतन्त्र बहाली गरेकाले हरेक वर्ष सरकारले वैसाख ११ का दिन सार्वजनिक बिदा दिने गरेको थियो ।
ती अधिकारीका अनुसार शान्तिपूर्ण जनआन्दोलन-२०६२/६३ को भन्दा माओवादी ुदसवर्षे जनयुद्धु र मधेसी मोर्चा ुमधेस आन्दोलनु को श्रेय लिन चाहन्छन् र त्यसलाई नै आफ्नो संघर्षको गौरव ठान्ने भएकाले लोकतन्त्र दिवस दुवैको प्राथमिकतामा नपरेको हो ।
माओवादी-मधेसी मोर्चाको संयुक्त सरकारले यस वर्ष प्रजातन्त्र दिवसका दिन सार्वजनिक बिदा दिए पनि उत्सव भने मनाएन । संसदमा कांग्रेस र एमालेले प्रजातन्त्र दिवस नमनाएकामा चर्को विरोध गरेपछि सरकारका तर्फबाट गृहमन्त्री विजयकुमार गच्छदारले माफी माग्दै अर्को वर्षदेखि मनाउने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेका थिए । सरकारले आगामी वर्ष प्रजातन्त्र दिवसका दिन सार्वजनिक बिदा भने दिएको छ ।
गृह मन्त्रालयका प्रवक्ता शंकर कोइरालाले भने आगामी वर्षका सबै सार्वजनिक बिदा घोषणा गरिएको राजपत्रमा लोकतन्त्र दिवसका दिन सार्वजनिक बिदा दिने भन्ने कुरा किन छटेको हो भन्ने आफूलाई थाहा नभएको दाबी गरे । तर उनले लोकतन्त्र दिवसका दिन सार्वजनिक बिदा दिन आफ्नो मन्त्रालयमा मन्त्रिपरिषदमा प्रस्ताव गरेको दाबी गरे । 'राजपत्रमा लोकतन्त्र दिवस किन छुटेको हो भन्ने मलाई थाहा भएन उक्त दिन सार्वजनिक बिदा दिन गृह मन्त्रालयले मन्त्रिपरिषदमा प्रस्ताव लगेको छ निर्णय हुन बाँकी छ' कोइरालाले भने ।
आगामी वर्ष कुन कुन दिन बिदा ?
गृह मन्त्रालयद्वारा जारी राजपत्रका अनुसार आगामी वर्ष साप्ताहिक बिदा ५३ र पर्व तथा विभिन्न दिवस गरी ३५ दिन सार्वजनिक बिदा दिने भएको छ । काठमाडौं उपत्यकाका हकमा थप चार दिन सार्वजनिक बिदा दिएको छ । संयोगले यस वर्ष सबै सार्वजनिक बिदा शनिबार परेका छैनन् काठमाडौं उपत्यकामा मात्र मनाइने र बिदा हुने इन्द्रजात्रामात्र शनिबार परेको छ ।
सार्वजनिक बिदामा वैसाखमा १ मा नयाँ वर्ष वैसाख २४ मा किराँत राई लिम्बुको उभौली पर्व साउन १८ मा जनै पूर्णिमा गौरा पर्व पर्ने दिन इस्लाम धर्मावलम्बीको पर्व इदुल्ल फित्रका दिन मंसिर ४ मा छठ पर्व इस्लाम धर्मावलम्बीहरुको पर्व बकर इद इदुल जोहा का दिन पुस १० मा इसाइ धर्मावलम्बीको पर्त्र कि्रसमस पुस १३ मा किराँत पर्व उधौली र ज्यापु दिवस पुस १५ मा तमु ल्होसार माघ १ मा माघी पर्व एवं छन्त्याल जातिको राष्ट्रिय पर्व माघ २९ मा सोनम ल्होसार फागुन २५ मा महिला दिवस फागुन २७ मा शिवरात्री फागुन २९ मा घ्याल्चो ल्होसार फागु पूर्णिमाका दिन तराई-मधेसका जिल्लाबाहेक देशभर चैत १३ मा र फागुन १४ मा तराई मधेसका जिल्लामा सार्वजनिक बिदा दिइनेछ ।
असोज ३० मा घटस्थापना कात्तिक ५ देखि १० फूलपातीदेखि द्वादशीसम्म फागुन १३ मा कोजाग्रत पूर्णिमामा दसैंं बिदा कात्तिक २८ देखि २० सम्म तिहार बिदा दिवस बिदामा वैसाख १९ मा विश्व मजदुर दिवस जेठ १५ मा गणतन्त्र दिवस माघ १६ मा सहिद दिवस फागुन ७ मा प्रजातन्त्र दिवस वैसाख २४ मा बुद्ध जयन्ती साउन २५ मा श्रीकृष्ण जन्माष्टमी रामनवमीमा सार्वजनिक बिदा दिइएको छ ।
महिला कर्मचारीलाई पुरुषको भन्दा तीन दिनबढी सार्वजनिक बिदा दिइएको छ । उपत्यकाका हकमा साउन १९ मा गाईजात्रा असोज १३ मा इन्द्रजात्रा मत्स्येन्द्रनाथको भोटो देखाउने जात्राका दिन चैत २८ मा घोडेजात्रा महिला कर्मचारीका हकमा असोज २ मा हरितालिका तीज असोज ४ मा ऋषि पाचमी र जितिया पर्व पर्ने दिन उक्त पर्व मनाउने महिला कर्मचारीलाई मात्र तथा फागुन ४ का दिन शिक्षण संस्थाहरुमात्र सार्वजनिक बिदा दिइनेछ ।
मंसिर १३ मा नेपाल सिख धर्मावलम्बी कर्मचारीहरुलाई मात्र गुरु नानक जयन्ती मंसिर १८ मा अन्तर्राष्ट्रिय अपांग दिवसका दिन अपांग कर्मचारीहरुलाई भदौ २२ मा निजामती सेवा दिवसका दिन निजामती कर्मचारीलाई मात्र र नेपाली जैन धर्मावलम्बी कर्मचारीहरुलाई महावीर जयन्तीका दिन सिरुवा पावनी पर्वका दिन त्यस्तो पर्व मनाउने झापा मोरङ सुनसरी सिराहा र सप्तरीमा धवथाम्बु छेउचिक पर्वका दिन त्यस्तो पर्व मनाउने जिल्लाहरुमा सार्वजनिक बिदा दिइने गृहले राजपत्रमा उल्लेख गरेको छ ।