Thursday, December 29, 2016

बुढी गण्डकी आयोजना अघि बढाउन सहजीकरण इकाइ


काठमाडौं, १४ पुस– सरकारले १२ सय मेगावाटको जलाशययुक्त बुढी गण्डकी आयोजना अघि बढाउन उच्चस्तरीय ‘जग्गा प्राप्ति, वातावरण तथा पुनर्बास सहजीकरण इकाइ’ गठन गर्ने भएको छ । मन्त्रिपरिषदको निर्णयअनुसार गठन हुन लागेको इकाइले धादिङ र गोरखाका प्रमुख जिल्ला अधिकारीसित समन्वय गरी आयोजनास्थलमा परेका घरजग्गाको मुआब्जा वितरण र वातावरणीय प्रभाव मूल्यांकन (ईआईए) प्रतिवेदनको कार्यान्वयन गर्ने र घरबार छाड्न बाध्य स्थानीयबासीलाई उचित ठाउ“ खोजेर पुनर्बास गराउने कार्य गर्ने जानकारी ऊर्जा मन्त्रालयका सहप्रवक्ता गोकर्ण पन्थले दिए । 
प्रमुख र विज्ञ नियुक्त भएपछि इकाइ विधिवत रूपमा गठन हुनेछ । जग्गा प्राप्ति, वातावरण तथा पुनर्बासको कामलाई प्रभावकारी रूपमा अघि बढाउन मन्त्रिपरिषदले इकाइ गठन गर्ने निर्णय गरेको हो ।

सञ्चालक हटाउने निर्णय कार्यान्वयन नगर्न अन्तरिम आदेश

काठमाडौं, १४ पुस– सर्वोच्च अदालतले विद्युत प्राधिकरण सञ्चालक समितिका तीन सदस्यलाई हटाउने ऊर्जा मन्त्रालयको निर्णय कार्यान्वयन नगर्न सरकारलाई आन्तरिम आदेश दिएको छ । 
प्राधिकरणको काममा अवरोध गरेको भन्दै मन्त्रालयले सञ्चालक सदस्यत्रय लक्ष्मणप्रसाद अग्रवाल, मनोजकुमार मिश्र र सुरज लामिछानेलाई पुस ४ हटाएको थियो । लामिछानेले मन्त्रालयको निर्णयविरुद्ध पुस १२ मा सर्वोच्चमा रिट दिएका थिए ।
सर्वोच्चका न्यायाधीश प्रकाश राउतको इजलासले बुधबार तीन सञ्चालकलाई हटाउने निर्णय कार्यान्वयन नगर्न सरकारलाई अन्तरिम आदेश दिएको हो । सर्वोच्चले दुवै पक्षलाई लिखित जवाफसहित छलफलका लागि आगामी पुस १९ मा अदालतमा उपस्थित हुनसमेत आदेश दिएको छ ।

Saturday, December 24, 2016

आज क्रिसमस बिदा

काठमाडौं, १० पुस– सरकारले क्रिश्चियन धर्मावलम्बीको महान् चाड ‘क्रिसमस’ का दिन आइतबार सार्वजनिक बिदा दिएको छ । गृह मन्त्रालयका सहसचिव यादव कोइरालाले ‘क्रिसमस डे’ का दिन बिदा दिने निर्णय गरेको जानकारी दिए ।
एमाले अध्यक्ष केपी ओली नेतृत्वको अघिल्लो सरकारले यो वर्षको ‘सरकारी क्यालेन्डर’ बनाउने क्रममा क्रिसमसको सार्वजनिक बिदा हटाई क्रिश्चियन धर्मावलम्बीलाई मात्र बिदा दिने निर्णय गरेको थियो । तीन वर्षदेखि सरकारले लगातार क्रिसमसको सार्वजनिक बिदा दि“दै आएको थियो । क्रिश्चियन धर्मावलम्बीले सार्वजनिक बिदा दिन चर्को दबाब दि“दै आएका थिए । विश्वभरका इसाई धर्मावलम्बीले इसा मसिह अर्थात् जिसस क्राइस्टको जन्म दिन पारेर हरेक वर्ष २५ डिसेम्बरमा क्रिसमस मनाउ“छन् ।

भारतबाट पुस १७ देखि राजधानीमा ४० मेगावाट बिजुली

  • फेब्रुअरी १ देखि राजधानीमा भारतको ९० मेगावाट बिजुली आउने
  • हिउदमा भारतबाट ५ सय ६० मेगावाट बिजुली आयात गरिने
  • माथिल्लो तामाकोसी बनेपछि नेपाललाई वर्षायाममा बढी हुने बिजुली खरिद खरिदिन भारत सकारात्मक 
  • पञ्चेश्वरको डीपीआर छिट्टै स्वीकृत गर्ने तयारी


काठमाडौं, १० पुस– विद्युत प्राधिकरणले राजधानी उपत्यका ‘लोडसेडिङमुक्त अभियान’ लाई निरन्तरता दिन ढल्केबर(मुजफ्फरपुरबाट आगामी पुस १७ देखि थप ४० मेगावाट बिजुली आयात गर्ने भएको छ । सुख्यायामस“गै पानीको लेभल घटै गएकाले नदीको प्रवाहमा आधारित (रन अफ रिभर) प्रकृतिका जलविद्युत आयोजनाहरूको उत्पादन घटै गएकाले भारतबाट थप आयात हुने विद्युतबराबरकै बिजुली मस्र्याङी कोरिडोरबाट पुस १७ देखि नै राजधानीमा ल्याइने जानकारी प्राधिकरणका प्रवक्ता प्रबल अधिकारीले दिए ।
उनका अनुसार भारतबाट आउने थप ४० मेगावाट बिजुली ढल्केबर–हेटौंडाको १३२ केभीको प्रसारण लाइनबाट हेटौंडा र वरपरको क्षेत्रमा पठाइनेछ भने मस्र्याङी कोरिडोरबाट हेटौंडामा पठाइ“दै आएको ४० मेगावाट बिजुली राजधानीमा ल्याइनेछ । अन्तरदेशीय प्रसारण लाइनबाट आयात हुने थप बिजुली ढल्केबर(खिम्ती प्रसारण लाइन हु“दै खिम्ती(काठमाडौं प्रसारण लाइनबाट राजधानी ल्याउने योजना प्राधिकरणको थियो । तर, ढल्केबर(खिम्ती प्रसारण लाइनको निर्माण गर्न बा“की एउटामात्र टावर बनाउन ढिलाइ भएकाले हेटौंडाको विकल्प रोजिएको हो ।

Friday, December 23, 2016

प्राधिकरणका तीन सदस्य पदमुक्त, तीनै जना थपिए

काठमाडौं, ८ मंसिर– ऊर्जा मन्त्रालयले विद्युत प्राधिकरणको सञ्चालक समितिका तीन सदस्य लक्ष्मणप्रसाद अग्रवाल, मनोजकुमार मिश्र र सुरज लामिछानेलाई सोमबार पदमुक्त गरेको छ । ऊर्जा मन्त्री जनार्दन शर्माले प्राधिकरणका काममा अवरोध पु¥याएको र कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङलाई असहयोग गरेको आरोप लगाई मन्त्रालयस्तरीय निर्णयबाट तीन जनालाई पदबाट हटाएका हुन् ।

मन्त्रालयले कानुनले तोकेको दायित्व पूरा नगरी किन प्राधिकरण र कार्यकारी निर्देशकलाई असहयोग गरेको भन्दै उनीहरूसित स्पष्टीकरणसमेत लिएको थियो । मन्त्रालयले उनीहरूले दिएको लिखित स्पष्टीकरण चित्तबुझो नभएको भन्दै हटाएको जानकारी स्रोतले दिए ।

फास्ट ट्र्याक भारतीय कम्पनीलाई बनाउन दिने निर्णय रद्द

विद्युत् व्यापार कम्पनी र इन्जिनियरिङ कम्पनी स्थापना गर्ने निर्णय
काठमाडौं, ८ मंसिर– मन्त्रिपरिषदले काठमाडौंबाट निजगढ जोड्न द्रुत मार्ग (फास्ट ट्र«्याक) बुट प्रणालीमा भारतीय कम्पनी आईएल एन्ड एफएसलाई निर्माण गर्न दिने निर्णय खारेज गरेको छ । मन्त्रिपरिषदो बिहीबार बसेको बैठकले तत्कालीन प्रधानमन्त्री सुशील कोइराला नेतृत्वको सरकारको निर्णय खारेज गरेपछि द्रुतमार्ग विदेशीलाई निर्माण जिम्मा दिने कि सरकार आफैले बनाउने भन्ने अन्योल हटेको छ । 
‘मन्त्रिपरिषद बैठकले फास्ट ट्र्याक निर्माण गर्न भारतीय कम्पनी आइएल एण्ड एफसीलाई दिने निर्णय रद्द ग¥यो’ सहकारी तथा गरिबी निवारण मन्त्री हृदयराम थानीले कान्तिपुरसित भने । मन्त्रिपरिषदले द्रुतमार्ग सरकार आफैंले स्वदेशी लगानीमा बनाउनका लागि राष्ट्रिय योजना आयोगका उपाध्यक्ष डा. मिनबहादुर श्रेष्ठको अध्यक्षतामा सात सदस्यीय समितिसमेत गठन गरेको छ । समितिलाई निर्माणको मोडालिटी र डीपीआर तयार पार्नेलगायतका काम गर्ने कार्यदेश दिइएको छ ।

औषधि लिमिटेडमा सुवेदी नियुक्त

काठमाडौं, ८ मंसिर– सरकारले नेपाल औषधि लिमिटेडको महाप्रबन्धकमा डा। रोबसकुसुम सुवेदीलाई नियुक्त गरेको छ । मन्त्रिपरिषद्ले खुल्ला प्रतिस्पर्धाबाट छानिएका सुवेदीलाई तीन वर्षका लागि महाप्रबन्धक नियुक्त गरेको हो । सुवेदीले फार्मेसी विषयमा पीएचडी गरेका छन् ।

डा। लक्ष्मी पाठक, डा। भगवान कोइराला र उद्योग मन्त्रालयका सहसचिव यामलाल भुसाललगायत रहेको छनोट समितिले आवेदकहरूमध्येबाट औषधि लिमिटेडलाई प्रभावकारी ढंगले सञ्चालन गर्नेबारेमा अन्तर्वार्ता र लिखित प्रस्तुति गर्न लगाई सुवेदीलाई सिफारिस गरेको हो । 

४ सचिवको सरुवा

काठमाडौं, ८ मंसिर– सरकारले विभिन्न मन्त्रालय र निकायका चार सचिवको सरुवा गरेको छ । मन्त्रिपरिषदको बिहीबार बसेको बैठकले सूचना तथा सञ्चार मन्त्रालयका सचिव दिनेशकुमार थपलियालाई प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद् कार्यालयमा सरुवा गरेको छ । 
भूमिसुधार मन्त्रालयका मोहनकृष्ण सापकोटालाई सहकारी तथा गरिबी निवारण मन्त्रालय, प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद् कार्यालयका महेन्द्र गुरुङलाई सूचना तथा सञ्चार र मध्यपश्चिमका क्षेत्रीय प्रशासक कृष्णप्रसाद देवकोटालाई भूमिसुधार मन्त्रालयमा सरुवा गरिएको छ ।

ग्रिड र विद्युत उत्पादन कम्पनीमा सीईओ नियुक्त

ग्रिडमा ज्ञवाली र उत्पादनमा पन्त
काठमाडौं, ८ मंसिर– सरकारले खुल्ला प्रतिस्पर्धाबाट ऊर्जा मन्त्रालय मातहतको प्रसारण लाइन (ग्रिड) कम्पनीमा नेत्र ज्ञवालीलाई प्रमुख कार्यकारी अधिकृत (सीईओ) नियुक्त गर्ने निर्णय गरेको छ । ऊर्जा मन्त्रालयका सचिव अनुपकुमार उपाध्यायको अध्यक्षतामा बसेको ग्रिड कम्पनीको सञ्चालक समितिले छनौट समितिको सिफारिसमा ज्ञवालीलाई नियुक्त गर्ने निर्णय गरेको हो । ज्ञवाली त्रिभुवन विश्वविद्यालयका इलेक्ट्रिक इन्जिनियरिङ विषयका प्राध्यापक हुन् ।

सरकारद्वारा सीईओ छनौट गर्न सहसचिव केवल भण्डारीको संयोजकत्वमा गठित समितिले खुल्ला प्रतिस्पर्धामा आवेदन दिएका ५ जनासित लिखित प्रस्तुति र अन्तरवार्ता लिई मुख्य उम्मेदवारका रूपमा ज्ञवाली र वैकल्पिक उम्मेदवारमा मोहन न्यौपानेको नाम सिफारिस गरेको थियो । सञ्चालक समितिले मुख्य उम्मेदवार ज्ञवालीलाई नै सीईओमा रोजेको हो ।

Friday, December 16, 2016

माथिल्लो त्रिशूली १ को पीडीए स्वीकृत


  • क्षमता २१६ मेगावाट
  • करिब ५० अर्ब विदेशी लगानी आउने
  • एक/डेढ सातामै पीडीएमा हस्ताक्षर हुने
  • पीपीए रेट तय हुन बाँकी

काठमाडौं, २ पुस– सरकारले कोरियाली र नेपालीको संयुक्त लगानीमा निर्माण हुने २ सय १६ मेगावाटको माथिल्लो त्रिशूली १ जलविद्युत् आयोजना विकास सम्झौता (पीडीए) स्वीकृत गरेको छ । ऊर्जा मन्त्रालयको प्रस्तावमा मन्त्रिपरिषद् बैठकले पीडीए स्वीकृत गरेपछि मुलुकको जलस्रोत क्षेत्रमा दक्षिण कोरियाबाट ५० करोड अमेरिकी डलर (५० अर्ब रुपैया“) विदेशी लगानी भित्रिन लागेको हो । आयोजना निर्माण गर्न ५५ अर्ब रुपैया“ लाग्ने अनुमान छ, १० प्रतिशत लगानी भने नेपाली साझेदारले गर्नेछन् ।
दुई दशक अगाडि विदेशी लगानीमा ६० मेगावाटको खिम्ती र ४५ मेगावाटको भोटेकोसी जलविद्युत् आयोजना निर्माण भएयता मुलुकमा वैदेशिक लगानीमा कुनै पनि आयोजना बनेका छैनन् । बिजुली निर्यात गर्ने उद्देश्यले ९ सय मेगावाटको माथिल्लो कर्णाली र ९ सय मेगावाटकै अरुण तेस्रो निर्माण गर्न क्रमशः जीएमआर र सतलजले २०७१ असोज २ मा पीडीए गरे पनि लगानी जुटाउन बा“की रहेको छ भने जग्गाको मुआब्जा, वनलगायतका समस्याका कारण अपेक्षित गतिमा काम अघि बढ्न सकेको छैन ।

Thursday, December 15, 2016

बंगलादेशको प्रस्तावलाई अघि बढाऊ


बंगलादेशले आफ्नो देशमा बिजुली आयात गर्ने गरी नेपालको जलस्रोत क्षेत्रमा १ अर्ब अमेरिकी डलर लगानी गर्ने प्रस्ताव गरेको छ । उसले नेपाल सरकारसित संयुक्त रूपमा ऊर्जा क्षेत्रमा लगानी गर्ने र यहा“ उत्पादित बिजुली खरिद गर्ने व्यवस्था गर्न लिखित समझदारीसमेत गर्न प्रस्ताव गरिसकेको छ । बंगलादेशी प्रधानमन्त्री शेखहसिना बाजेदस्तरबाटै नेपालको जलस्रोत क्षेत्रमा ठूलो लगानीको प्रस्ताव आउनु र संयुक्त लगानी गर्ने तथा बिजुली खरिदबिक्रीको व्यवस्था गर्नका लागि एमओयू (समझदारीपत्र) मा छिटो हस्ताक्षर गर्न तत्परता देखाउनु नेपालका लागि आफैंमा उत्साहजनक र सकारात्मक कदम हो । यसले नेपालको जलस्रोत क्षेत्रमा बंगलादेशीमात्र होइन स्वदेशी तथा विदेशी लगानी प्रवद्र्धन हुने वातावरण निर्माण गरेको छ । उचित मूल्यसहित बिजुली बिक्ने बजारको ग्यारेन्टी भएपछि मुलुकको जलस्रोत क्षेत्रमा स्वतः स्वदेशी तथा विदेशी लगानी बढ्नेछ । 

बंगलादेशद्वारा ऊर्जामा १ खर्ब लगानी गर्ने प्रस्ताव

  • नेपाल र बंगलादेशबीच ऊर्जा क्षेत्रमा मिलेर लगानी र विद्युत खरिदबिक्री गर्न समझदारी हुने
  • समझदारीपत्रमा हस्ताक्षर गर्न बंगलादेशी ऊर्जा राज्यमन्त्री एक/डेढ महिनाभित्रै नेपाल आउने

काठमाडौं, २९ मंसिर– बंगलादेश सरकारले आफ्नो देशमा बिजुली आयात गर्ने गरी नेपालको ऊर्जा क्षेत्रमा १ अर्ब अमेरिकी डलर (१ खर्ब रुपैया“) लगानी गर्ने प्रस्ताव गरेको छ । बंगलादेशकी प्रधानमन्त्री शेख हसिना बाजेद र ऊर्जा राज्यमन्त्री नस्रुल हमिदले ऊर्जामन्त्री जनार्दन शर्मासितको भेटवार्तामा नेपालको ऊर्जा क्षेत्रमा लगानी गर्ने प्रस्ताव गरेका हुन् ।
शर्मा बंगलादेशको ढाकामा ‘इनर्जी फोरम’ मा सहभागी भएका थिए । त्यही क्रममा शर्माको प्रधानमन्त्री बाजेद र राज्यमन्त्री हमिदसित भेटवार्ता भएको हो । ‘बंगलादेशले नेपालको ऊर्जा क्षेत्रमा तत्काल १ अर्ब डलर लगानी गर्न प्रस्ताव गरेको छ । बंगलादेश आफैंले बिजुली किन्ने गरी नेपालमा लगानी गर्न खोजेको हो’ मन्त्री शर्मास“गै बंगलादेशी प्रधानमन्त्री र ऊर्जा राज्यमन्त्रीलाई भेटेका ऊर्जा मन्त्रालयका सहसचिव दिनेश घिमिरेले  भने । बंगलादेश आफ्नो तीव्र रूपमा बढो ऊर्जाको माग पूरा गर्न नेपाल सरकारसितको संयुक्त लगानीमा नेपालमा ठूलठूला जलविद्युत आयोजनामा लगानी गर्न इच्छुक छ । 

Monday, December 12, 2016

भारतबाट थप २२० मेगावाट बिजुली ल्याइँदै


  • ९० मेगावाट काठमाडौं ल्याइने
  • मुलुकभर लोडसेडिङ नगर्ने कोसिसमा छौं : प्राधिकरण
काठमाडौं, २७ मंसिर– विद्युत् प्राधिकरणले सुक्खायाममा मुलुकभर लोडसेडिङ घटाउन आगामी तीन साताभित्रै भारतबाट थप १९० मेगावाट बिजुली आयात गर्ने भएको छ । आगामी दुई महिनाभित्र प्राधिकरणले भारतबाट थप ३० मेगावाट बिजुली आयात गर्न थाल्नेछ ।
प्राधिकरणले कुसाहा–कटैयाबाट ५०, ढल्केबर–मुजफ्फरपुरबाट ८०, परवानीपुर–रक्सौलबाट ५०, टनकपुरबाट ४० मेगावाट गरी थप २२० मेगावाट बिजुली भारतबाट आयात गर्न लागेको हो । हिउ“द र सुक्खायाम सुरु भइसकेका कारण रन अफ रिभर (नदीको प्रवाहमा आधारित) जलविद्युत् आयोजनामा विद्युत् उत्पादन घट्न थालेको छ । राजधानीमा लोडसेडिङ हुन नदिन प्राधिकरणले भारतबाट आयात हुने थप २२० मेगावाट बिजुलीमध्ये ९० मेगावाट काठमाडौं ल्याउने भएको छ ।
ढल्केबर–मुजफ्फरपुर अन्तरदेशीय प्रसारण लाइनबाट आयात हुने १६० मेगावाटमध्ये ९० मेगावाट बिजुली मुजफ्फरपुर–ढल्केबर हु“दै ढल्केबर–खिम्ती र खिम्ती–काठमाडौं प्रसारण लाइनबाट उपत्यकामा ल्याइनेछ । प्राधिकरणले ढल्केबर–मुजफ्फरपुर अन्तरदेशीय प्रसारण लाइनबाट हाल ८० मेगावाट आयात गरिरहेको छ । भारतको मुजफ्फरपुरमा २२०÷१३२ केभीको ट्रान्सफर्मर राख्ने काम अन्तिम चरणमा पुगेको छ । ‘अबको २०÷२१ दिनभित्रै मुजफ्फरपुरमा ट्रान्सफर्मर राख्ने काम सम्पन्न भई ढल्केबर–मुजफ्फरपुर प्रसारण लाइनबाट थप ८० मेगावाट बिजुली आउन थाल्छ,’ प्राधिकरणका प्रवक्ता प्रवल अधिकारीले भने ।

Thursday, December 8, 2016

नेपालबाट भारतमा बिजुली बेच्ने बाटो खुल्दै

  • भारतीय विद्युत नियमन आयोगले निर्देशिकालाई अनुमोदन गर्नासाथ नेपालले बिजुली भारतमा बेच्न पाउने
  • भारतले विद्युत व्यापार सम्झौता (पीटीए) कार्यान्वयन गर्न निर्देशिका बनायो
  • २०७५ देखि वर्षायाममा बढी हुने बिजुली बेच्ने बाटो खुल्यो
  • भारतले नेपाली सरकारी निकाय या भारतीय बहुमत सेयर रहेको कम्पनीस“ग मात्र बिजुली खरिद गर्ने
  • निर्देशिकाका कारण नेपालको ऊर्जा क्षेत्रमा भारतबाहेकका विदेशी लगानी निरुत्साहित हुने
  • नेपालले भारत हु“दै बंगलादेशमा समेत बिजुली बेच्न पाउने 

काठमाडौं, २३ मंसिर– भारतले नेपालबाट व्यापारिक रूपमा बिजुली खरिद गर्ने व्यवस्था गर्न निर्देशिका तयार गरेको छ । भारतले नेपालको सरकारी कम्पनी या भारतीय प्रवद्र्धकको बहुमत शेयर रहेको कम्पनीस“ग मात्र बिजुली खरिद गर्ने प्रावधान निर्देशिकामा राखेको छ ।
नेपाल सरकारले भने भारतसित विदेशी या नेपाली निजी कम्पनीले नेपालमा उत्पादन गरेको बिजुलीसमेत भारतीय बजारमा सोझै बिक्री गर्न पाउने गरी कानुनी व्यवस्था गरिदिन प्रस्ताव गरेको थियो । नेपाली प्रस्तावलाई स्वीकार नगरी भारतले सरकारी कम्पनी (विद्युत प्राधिकरण) र भारतीयको बहुमत सेयर रहेको कम्पनीस“ग मात्र बिजुली खरिद गर्ने व्यवस्था निर्देशिकामा गरेको छ ।

कांग्रेसद्वारा पुस मसान्तभित्र ५ जिल्ला नेतृत्व चयन गर्न निर्देशन

काठमाडौं, २३ मंसिर– कांग्रेसले आगामी पुस १५ भित्र ५ वटा जिल्ला कार्यसमितिलाई नया“ नेतृत्व चयन गर्नका लागि आगामी पुस मसान्तभित्र निर्वाचन गराउन निर्देशन दिएको छ । कांग्रेस केन्द्रीय कार्यालयले बुधबार सर्कुलर जारी गरी डेमोक्रेटिक लयर्स एसोसिएसन, शिक्षक संघसहित पार्टीका भातृ संस्थाको सहयोगमा ५ वटाको जिल्ला अधिवेशन र धनुषा–५ को क्षेत्रीय अधिवेशन गराउन जिल्ला कार्यसमितिहरूलाई निर्देशन दिएको हो ।  

कांग्रेसले पार्टीको केन्द्रीय महाधिवेशनअगाडि आन्तरिक विवादका कारण जिल्ला अधिवेशन हुन नसकेका धनुषा, सिराहा, महोत्तरी, डोल्पा र पर्साको जिल्ला कार्यसमितिलाई पुस मसान्तभित्र निर्वाचन गरी नया“ नेतृत्व छनौट गरिसक्न निर्देशन दिएको हो । जिल्ला अधिवेशन हुन नसकेकाले ती जिल्लामा नया“ नेतृत्व चयन हुन सकेको छैन । त्यही कारण अघिल्लै अधिवेशनमा निर्वाचित पदाधिकारीले तदर्थ रूपमा कार्य गर्दै आएका छन् ।