कांग्रेसमा दोहो¥याएर समानुपातिक सभासद नबनाउन तीव्र दबाब

पार्टीको बैठक नगरी अरू दलसित वार्ता नगर्न नेतृत्वलाई चेतावनी
काठमाडौं, ५ पुस– कांग्रेसमा अघिल्लो संविधानसभामा समानुपातिक सभासद रहेकाहरूलाई दोहो¥याएर समानुपातिक सिटबाट सभासद नबनाउन तीव्र आवाज उठेको छ । कांग्रेस केन्द्रीय कार्यसमितिको बिहीबार बसेको बैठकमा बोल्ने अधिकांश सदस्यले पार्टी नेतृत्वलाई दोहो¥याएर कसैलाई पनि समानुपातिक सिटबाट सभासद नबनाउन तीव्र दबाब दिएका हुन् ।
‘अघिल्लो संविधानसभामा महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गरेका एकाधबाहेक कसैलाई पनि दोहो¥याएर समानुपातिक सिटबाट सभासद नबनाउनोस् । हिजो कुनै भूमिका नभएकालाई दोहो¥याएर समानुपातिक सिटबाट सभासद बनाइएमा हामी कार्यसमिति बैठकबाट त्यसलाई अस्वीकार गर्न पछि पर्दैनौं । पार्टीमा योगदान गरेकाहरूलाई मात्र समानुपातिक सिटबाट सभासद बनाउनुहोस्’ अधिकांश केन्द्रीय सदस्य भनाइ थियो ।
बैठकमा बोल्ने अधिकांशले नेताहरूको निवास धाउने ‘चाकरीदार’ लाई होइन पार्टीलाई जिताउन जनताका घरघरमा पुग्ने पार्टीका वफादार, क्षमतावान पुराना र युवा नेता तथा कार्यकर्ता मिलाएरलाई मात्र समानुपातिक सिटबाट सभासद बनाउनुपर्ने आवाज उठाएको जानकारी केन्द्रीय सदस्य नारायण खड्काले दिए ।
 उनीहरूले पारदर्शी मापदण्ड बनाएर संविधानसभाबाट संविधान निर्माणमा महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्न तथा प्रतिपक्षीहरूको आक्रमणलाई प्रतिवाद गर्न सक्ने सक्षम र योग्य तथा पार्टीमा योगदान भएकाहरूलाई समावेशी ढंगले समानुपातिक सिटमा सभासद बनाउन नेतृत्वलाई आग्रह गरेका थिए । नेतृत्वलाई भागबण्डामा सभासद नछान्न चेतावनीसमेत दिएका थिए ।
समानुपातिक उम्मेदवार हुने, तर पार्टीको आधिकारिक उम्मेदवारलाई हराउने गतिविधिमा संलग्न रहेकाहरूलाई सभासद होइन कारबाही गर्नसमेत सदस्यहरूले माग गरेका थिए ।
सदस्यहरूले कांग्रेसभित्रको घातप्रतिघातले दर्जनौं क्षेत्रमा पार्टीका आधिकारिक उम्मेदवार पराजित भएको फेहरिस्त राख्दै त्यस्ता पार्टी विरोधी गतिविधिमा लाग्ने नेता तथा कार्यकर्तालाई अनुशासन समितिबाट कारबाही गर्न माग गरेका थिए । अन्तरघातीलाई कारबाही नभए घातप्रतिघातको प्रवृत्ति बढ्ने र त्यस्तो रोग रहिरहेमा आगामी स्थानीय चुनावमा पार्टीले नराम्रोस“ग पराजय बेहोर्ने चिन्तासमेत उनीहरूको थियो ।
केन्द्रीय सदस्य मिन विश्वकर्माले घात–अन्तरघातका कारण्ँ पार्टीले २२ र टिकट वितरण्ँमा देखिएको समस्याका कारण्ँ १५ स्थानमा हारेको भन्दै ३५ निर्वाचन Ôेत्रको फेहरिस्थ बैठकमा प्रस्तुत गरेका थिए ।
केन्द्रीय सदस्यहरूले आ–आफ्ना क्षेत्र र जिल्लामा भएका अन्तरघात र असहयोगको प्रसंग उठाउ“दै अन्तरघातको आरोप लागेका केन्द्रीय सदस्यदेखि कुनै पनि तहको नेतालाई समानुपातिकबाट सभासद नबनाउन आग्रह गरेका थिए । ‘आरोप लागेका कुनै व्यक्ति सभासद हुन्छ भने पनि अन्तरघात गरेको प्रमाणित भएपछि उसलाई पार्टीले संविधानसभाबाट फिर्ता बोलाउने मापदण्ड बनाउनुपर्छ’ अधिकांशको आग्रह थिए ।
दाङ १ बाट विजयी पावर्ती डीसी चौधरी र ५ बाट विजयी दीपक गिरीले अन्तरघातका बीच पनि आफूहरू जितेको बताएका थिए । उनीहरूले नाम नलिईकन सांकेतिक रूपमा पार्टी नेता खुमबहादुर खड्का र उनकी पत्नीले अन्तघात गरेको बताएका थिए । अर्का सदस्य दीपकुमार उपाध्यायसहितका नेताहरूले भने हारको कारण्ँ अन्तरघात भएको जानकारी गराएका थिए । केहीले भने पार्टीले चुनाव खर्च नदिएका कारण आफूहरूले हार्नुपरेको गुनासो गरेका थिए ।
कांग्रेसमा संविधानसभा चुनावको लगत्तै पार्टी केन्द्रीय समितिमा छलफल नै नगरी अरू दलहरूसित अपारदर्शी ढंगले आफू खुसी वार्ता र छलफल गरेकामा नेतृत्वको तीव्र आलोचना भएको छ ।
बैठकमा बोल्ने धेरैजसो सदस्यले नेताहरू पार्टीको निर्णयबिना नै अरू दलसित वार्ता र छलफल सहभागी भएकामा आपत्ति जनाउ“दै वार्तामा को–को जाने भनेर कसले निर्णय गरेको हो भन्ने प्रश्न उठाएका थिए ।
‘अरू दलसित सरकार गठन, शक्तिको बा“डफा“ड र संविधान निर्माणका लागि वार्तामा जानुअघि पार्टी बैठक बसेर एजेन्डा तय गर्नुपर्छ । एजेन्डा तय भएपछि पार्टीले नै औपचारिक रूपमा वार्ता कमिटी गठन गरी अरू दलसित पारदर्शी ढंगले छलफल अघि बढाउनुपर्छ । लोकतान्त्रिक पार्टीले अपारदर्शी ढंगले वार्ता गर्ने परिपार्टी बन्द गर्नुपर्छ’ बैठकमा बोल्नेहरूले उठाएको आवाज उद्धृत गर्दै केन्द्रीय सदस्य नारायण खड्काले भने ।
बैठकमा अधिकांश सदस्यले एक स्वरमा एक वर्षभित्र संविधानसभाबाट संविधान निर्माणको सुनिश्चितता र स्थानीय चुनाव गराउनुपर्नेमा नेतृत्वलाई दबाब दिएका छन् । ‘कांग्रेसलाई एक वर्षमा संविधान दिन्छ, स्थानीय चुनाव गराएर स्थानीय निकायमा भइरहेका भ्रष्टाचार अन्त्य गर्छ भनेर जनताले जिताएका हुन् । हामीले एक वर्षमा संविधानको सुनिश्चितता र स्थानीय चुनाव गराएर जनताको अपेक्षा पूरा गर्नुपर्छ’ बैठकमा बोल्नेहरूको भनाइ उद्धृत गर्दै केन्द्रीइ सदस्य नवीन्द्रराज जोशीले भने ।
सुशासन दिन नसकेकै कारण अघिल्लो संविधानसभाको सबभन्दा ठूलो दल एमाओवादी तेस्रो पार्टी हुन पुगेको उल्लेख गर्दै सुशासन दिन नसके कांग्रेसको पनि एमाओवादीकै हविगत हुनेतर्फ नेताहरू सचेत हुनुपर्ने सुझाव दिएका थिए ।
पार्टी प्रतिपक्षमा बस्नुपर्ने सुझाव
बैठकमा कतिपय सदस्यले संविधानसभा निर्वाचनपछि ठूलो पार्टी बनेको  कांग्रेसले एमालेस“ग मिलेर सरकार बनाउनुभन्दा प्रतिपÔमा बस्नु ठीक हुने सुझाव नेतृत्वलाई दिएका छन् ।
केन्द्रीय सदस्य विश्वकर्माले दलहरूले कांग्रेसलाई ठूलो पार्टीको हैसियतमा सहमतिको सरकारको नेतृत्व नदिए पार्टीमा प्रतिपÔमा बस्ने प्रस्ताव राखेका हुन् । ‘सहज ढंगले सहमतिको सरकार बनाउन पाउ“दा हामीले सरकारको नेतृत्व गर्नु स्वभाविक हो’ विश्वकर्माले भन्नुभयो– ‘सहमति हु“दैन भने प्रतिपÔमा बस्नुपर्छ । हामीलाई प्रतिपÔ नै फाप्दो रहेछ ।’
एमालेले सरकारको नेतृत्व गर्न र एमाओवादीलाई सहमतिमा ल्याउन असहयोग गरेकोसमेत उनको आरोप थियो ।
 एमाओवादीले खरिपाटीमा भेला गरेर कांग्रेसलाई प्रधानशत्रु भन्नु र एमालेले बल्खुबाट कांग्रेसस“ग सहकार्यस“गै प्रतिस्पर्धा हुन्छ भन्नु रूपमा फरक भए सारमा एकै भएको भन्दै विश्वकर्मा र रामचन्द्र तिवारीले भने– ‘एमालेस“ग प्रतिस्पर्धा नै गर्ने हो, प्रतिस्पर्धा गर्ने दलस“ग मिलेर सरकार बनाउनु पर्छ भन्ने छैन । बनाउ“छ भने अरूस“ग मिलेर सरकार बनाओस्, हामी प्रतिपक्षमा बनाउनुपर्छ ।’ उनीहरूले राष्ट्रपतिमा विवाद र एमाओवादीलाई सहमतिमा ल्याउन बाधक बनेर राजनीतिक धोकाधडी गरिरहेको आरोपसमेत उनीहरूको थियो ।